Endometriose
Een dagelijkse strijd voor een op de tien vrouwen
Geschreven door Jean-Paul Van Gossum, Gynaecoloog, op 17 maart 2022
Gecontroleerd door van onze redactie
Belangrijke informatie
Bijna 50% van de patiëntes die op consult komt voor onvruchtbaarheid lijdt aan endometriose.
Endometriose treft wereldwijd 180 miljoen vrouwen.
Wat is endometriose?
Deze ziekte treft ongeveer een op de tien vrouwen in de vruchtbare leeftijd (van ongeveer 16 tot 50 jaar). Endometriose is een ingewikkelde ziekte die vaak moeilijk te herkennen is. De aandoening leidt tot chronische pijn rond de vrouwelijke geslachtsorganen die afhankelijk van de vrouw meer of minder beperkend is.
“We merken dat steeds meer jonge meisjes met een soms ernstige vorm van endometriose kampen.”
Endometriose is een goedaardige aandoening waarbij er baarmoederslijmvlies opduikt op plaatsen waar dat weefsel normaal niet zou moeten voorkomen.
Normaliter bekleedt het baarmoederslijmvlies de binnenkant van de baarmoeder. Als het opduikt in de buikholte, eierstokken, eileiders, blaas, darmen of elders, spreekt men van endometriose. Endometriose leidt tot ontstekingen en daarna vaak pijnlijke littekenvorming op de plek waar het weefsel zich bevindt, wat chronische buikpijn veroorzaakt
ENDOMETRIOSE
In bepaalde gevallen is het probleem beperkt en vertonen de vrouwen in kwestie geen symptomen. In andere extremere gevallen kan endometriose tot helse pijn leiden tijdens en/of buiten de menstruatie, een verminderde vruchtbaarheid, littekenweefsel en darmverklevingen.
Wanneer een vrouw opmerkt dat haar menstruatie haar dagelijks leven sterk bemoeilijkt en heel veel pijn veroorzaakt waarmee ze niet normaal kan leven, mag ze dat zeker niet als normaal beschouwen en moet ze een ervaren arts raadplegen die haar kan helpen om de oorzaak van de pijn te vinden en natuurlijk ook de beste behandeling.
“Endometriose is een ziekte die al decennialang bekend is, maar jammer genoeg nog steeds ondergediagnosticeerd is. Wanneer je zo veel menstruatiepijn hebt dat je niet meer normaal kan leven, moet je een specialist raadplegen.”
Voor een vlottere diagnose
De diagnose gebeurt op basis van een klinisch onderzoek.
Met andere onderzoeken wordt de diagnose bevestigd en aangescherpt:
MRI van het bekken
Bij een vaginaal bekkenonderzoek palpeert de arts het gynaecologisch gebied om eventuele letsels zoals littekens van diepe endometriose op te sporen. Toch is het vaak moeilijk om kleine endometrioseverklevingen op die manier op te pikken.
(Inwendige) bekkenechografie
Met een echo kan de arts eierstokcysten (endometriomen) en bepaalde vormen van diepe endometriose vinden.
Diagnostische en/of chirurgische laparoscopie
Een laparoscopie of kijkoperatie wordt voorgesteld bij ernstige vormen. De operatie gebeurt onder verdoving. Er wordt een endoscoopcamera onder de navel ingebracht. Dankzij die camera krijgt de arts een volledig beeld van de binnenkant van de buikholte en kan hij of zij zelfs de kleinste endometriosehaard vinden. De operatie komt niet enkel van pas voor de diagnose, maar helpt ook om de op de echo zichtbare endometriose te behandelen.
Herstel na de operatie
Afhankelijk van de omvang van de ingreep mag de patiënte dezelfde dag of de dag erna naar huis. Het hersteltempo van de patiënte en de revalidatie na de operatie hangen zowel af van de ernst van de endometriose als de ervaring van de arts met dat type ingrepen.
Bonustip van doctoranytime: Wees niet bang voor een kijkoperatie! Als u de diagnose endometriose krijgt, wacht dan niet te lang om verdere stappen te zetten. Hoe sneller de behandeling wordt opgestart, hoe beter voor u, aangezien u zo de symptomen vermindert en de risico's beperkt voordat de endometriose andere organen aantast en ernstigere schade veroorzaakt.
De symptomen
In de ergste gevallen krijgen vrouwen met endometriose te maken met al deze symptomen, andere merken er maar een paar:
Het vaakst voorkomende symptoom is menstruatiepijn (dysmenorroe).
Bepaalde vrouwen hebben vruchtbaarheidsproblemen. Er kunnen snel maatregelen worden genomen om die vrouwen te helpen om de aandoening te overwinnen en kinderen te krijgen.
Ook spijsverteringsproblemen en/of urinewegproblemen zijn mogelijk.
Bepaalde vrouwen lijden aan chronische vermoeidheid, wat in het dagelijks leven een last kan zijn.
Vrouwen vermelden ook vaak bekken- en rugpijn.
Dan is er nog dyspareunie, de wetenschappelijke term voor diepe pijn tijdens de seks.
Die symptomen wijzen niet automatisch op de diagnose endometriose. Ze zijn slechts een indicatie en moeten u aansporen om een arts te raadplegen die dieper graaft en u helpt om uw levenskwaliteit en dagelijks leven te verbeteren. In bepaalde gevallen zijn er trouwens helemaal geen duidelijke symptomen van endometriose en wordt de ziekte ontdekt bij een willekeurig onderzoek naar onverklaarbare onvruchtbaarheid bij een vrouw.
Behandelingen en doelstellingen
Er bestaan verschillende behandelingen: De anticonceptiepil, implantaten en het hormoonspiraaltje. In zeldzame gevallen kan de ziekte behandeld worden met injecties die de menopauze kunstmatig op gang brengen. Wanneer die behandelingen niet aanslaan, is er nog een laatste redmiddel: een laparoscopische operatie.
De toegediende medicatie is bedoeld om de pijn van de endometriose te verlichten of om de ziekte te stabiliseren. Pijnstillers kunnen worden voorgeschreven om dysmenorroe te behandelen.
Hormoontherapie (anticonceptiepil en progestagenen) wordt tijdens een bepaalde periode toegediend om de groei van het baarmoederslijmvlies te vertragen en het ontstaan van nieuwe verklevingen te voorkomen. Wanneer u de hormoonbehandeling stopzet, dreigen de symptomen terug te komen.
De doelstellingen van die behandelingen zijn uiteenlopend:
- De levenskwaliteit verbeteren
- Voorkomen dat er letsels ontstaan
- De menstruatie stopzetten (amenorroe)
De laatste oplossing: een hysterectomie
Deze behandeloptie voor endometriosesymptomen is de laatste stap en wordt gekozen wanneer de andere methodes mislukken en de vrouw natuurlijk geen kinderen wenst. Een hysterectomie wordt enkel gedaan in ernstige gevallen van endometriose en komt neer op een volledige verwijdering van de baarmoeder en eierstokken.
Deze ingreep blijft uitzonderlijk en moet worden goedgekeurd door een gynaecoloog die is gespecialiseerd in endometriose.
Leven met endometriose
Endometriose is een multifactoriële aandoening. De symptomen kunnen variëren naargelang de algemene gezondheidstoestand van de patiënte. Lichaamsbeweging, een correct eetpatroon en mentaal evenwicht spelen een uiterst belangrijke rol bij de ontwikkeling en progressie van de ziekte.
Vergeet niet om regelmatig langs te gaan bij de gynaecoloog. Afhankelijk van uw leeftijd moet u regelmatig medische controles ondergaan om op de hoogte te blijven van uw gezondheidstoestand. Die onderzoeken zijn belangrijk om bij problemen op tijd de nodige behandeling te krijgen.
“Een multidisciplinaire aanpak (medisch, chirurgisch, psychologisch...) met oog voor alle gevolgen van endometriose moet de norm worden.”
Een multidisciplinaire benadering van de ziekte is onontbeerlijk. Verschillende behandelaars of behandelingen kunnen helpen om de ziekte beter te doorstaan.
Therapie zonder medicatie (naast de behandeling)
- Accupunctuur
- Sofrologie
- Zelfhypnose
- Osteopathie
- Thermale kurenes thermales
Therapie zonder medicatie (naast de behandeling)
- Yoga
- Spieropbouw
- Lichte gym
- Wandelen
Begeleiding voor de vrouw en het koppel: bepaalde vrouwen vinden het moeilijk om met deze ziekte te leven, wat ook een weerslag kan hebben op het leven als koppel. In die gevallen kan men overwegen om aan te kloppen bij een psycholoog of seksuoloog. Aarzel niet om op ons platform een afspraak te maken met een specialist die u kan begeleiden.
Laten we voeding even onder de loep nemen. Geen enkel onderzoek toont aan dat een specifiek dieet een impact heeft op de pijn, maar veel vrouwen vinden een bepaald evenwicht en meer levenskwaliteit dankzij een andere voeding.
Let op uw voeding en eet dagelijks alle vitamines die uw lichaam nodig heeft om goed te werken. Zo beschermt u uw gezondheid en vermijdt u gynaecologische problemen en darmproblemen.
Eet voedingsmiddelen met veel:
- vitamine A
- vitamine E
- vitamine D
- vitamine C
- omega 3-vetzuren
- vezels
- selenium
- ijzer
In het algemeen is het voor vrouwen aanbevolen om deze voedingsmiddelen te vermijden om endometriose te helpen behandelen:
-
![Graisses saturées]()
Verzadigde vetten
-
![La viande rouge]()
Rood vlees
-
![Produits laitiers complets]()
Volle zuivelproducten
-
![Caféine]()
Cafeïne
-
![Sucre transformé]()
Geraffineerde suiker
-
![Rafraîchissements]()
Frisdrank
-
![Alcool]()
Alcohol
-
![Trop de sel]()
Te veel zout
-
![Aliments contenant des conservateurs]()
Voeding met bewaarmiddelen
-
![Aliments contenant du gluten]()
Voeding die gluten bevat
-
![Le pain blanc]()
Wit brood
-
![Éviter de manger beaucoup de pâtes]()
Eet niet te veel pasta
Het mediterrane eetpatroon helpt u om een evenwicht te behouden, zowel voor uw gewicht als uw gezondheid. Eet eiwitrijke voeding zoals vis, eieren, kaas, yoghurt (kies voor magere zuivelproducten) en vermijd gluten zo veel mogelijk.
Waarom gluten vermijden?
Gluten is een eiwit dat voorkomt in tarwemeel en afkomstig is van roggezemelen. Bij sommige mensen veroorzaakt dit eiwit darmproblemen, wat leidt tot coeliakie. Mensen met coeliakie hebben vaak last van diarree, krampen en pijn. Als de persoon glutenvrij eet, verdwijnt het probleem. Aangezien vrouwen met endometriose ook kampen met een opgeblazen gevoel en hevige buik- en darmpijn tijdens de menstruatie, wordt het aanbevolen om voedingsmiddelen te vermijden die het probleem kunnen verergeren, op zijn minst tot de diagnose gesteld is.
Wat is de invloed op de vruchtbaarheid?
Het is mogelijk om onvruchtbaarheid te voorkomen. Deze ziekte tast in bepaalde gevallen de eierstokken aan. Endometriosecystes kunnen een toxische omgeving creëren voor de eicel en de innesteling van het embryo. Bovendien kunnen de door endometriose veroorzaakte verklevingen het voor de eicel moeilijker maken om de baarmoeder te bereiken.
Er bestaan wel oplossingen om zwanger te worden als de endometriosebehandeling niet volstaat.
Bij heel zware of terugkerende endometriose kan er overwogen worden om de eicellen (als u alleen bent) of embryo's (als u een partner heeft) in te vriezen.
De beslissing van een koppel om voor kunstmatige voortplanting - IVF (in-vitrofertilisatie) of inseminatie - te kiezen hangt af van de leeftijd van de vrouw, het algemene endometriosebeeld, de toestand van de eileiders (tubale factor) en de spermakwaliteit van de partner.
Als er een onvruchtbaarheidsprobleem wordt vastgesteld, is het hoe dan ook aanbevolen dat de patiënte verklevingen, cystes en endometriomen tijdens een kijkoperatie laat verwijderen om haar zwangerschapskansen te verhogen. De kans om zwanger te worden stijgt significant in de 6 tot 36 maanden na de ingreep.
Aarzel niet om een gezondheidsspecialist via ons platform te contacteren voor meer informatie.
Een zwangerschap geneest endometriose niet, maar kan de aandoening wel temperen.
De zwangerschap is een adempauze en beschermt 9 maanden lang tegen verdere achteruitgang. Daarnaast brengt de zwangerschap heel wat hormonale veranderingen met zich mee, dus het is niet ongewoon dat de symptomen terugkeren na de bevalling.
Kostprijs van de behandelingen
De behandelkost van endometriose hangt af van de gekozen behandelmethode en het klinisch onderzoek dat de verantwoordelijke arts uitvoert.
Het staat elke behandelaar vrij om voor elk type consultatie een prijs te bepalen.
Hoe vind ik de juiste arts?
De juiste arts voor de behandeling van endometriose is een gynaecoloog of een gynaecologisch chirurg.
Om de juiste arts te kiezen wordt het aanbevolen om te kijken naar de ervaring van de arts met de behandeling van gelijkaardige gevallen. U moet de arts ook kunnen vertrouwen en het gevoel hebben dat u in goede handen bent.
Om uw arts te kiezen kunt u op voorhand de beoordelingen lezen van andere patiënten die bij de arts zijn langsgegaan.
“Als er een operatie aan de orde is, is het van cruciaal belang om een chirurg te kiezen die gespecialiseerd is in endometriose. Een slecht uitgevoerde operatie kan leiden tot onomkeerbare complicaties.”
Voorbereiding op het onderzoek!
Het wordt aangeraden om u op uw afspraak bij de arts voor te bereiden, zodat u een antwoord krijgt op al uw vragen:
Stel een lijstje op met alle symptomen die u al heeft opgemerkt, zelfs de symptomen die niets te maken lijken te hebben met de reden van je bezoek.
Noteer alle geneesmiddelen, vitamines en supplementen die u inneemt en ook hoe vaak u ze gebruikt.
Schrijf alle vragen op die u tijdens de afspraak aan uw arts wil stellen. Aarzel niet om alle vragen te stellen die bij u opkomen.
Fabels en waarheden
Een zwangerschap geneest endometriose.
Dat klopt niet. In bepaalde gevallen merken we dat de symptomen na de zwangerschap verbeteren en minder vaak terugkomen. Toch is de endometriose niet genezen. De aandoening werd tijdens de zwangerschap in rusttoestand gebracht.
Als ik een medische behandeling krijg, zal de endometriose niet terugkomen.
Jammer genoeg is endometriose een ziekte waar een patiënte niet makkelijk van verlost raakt met medicatie. Een kijkoperatie is de enige betrouwbare diagnose- en behandelmethode. Geen enkele andere behandeling kan op zichzelf definitief komaf maken met de pijnlijke symptomen. Zelfs met een kijkoperatie is er geen garantie dat de symptomen nooit meer terugkomen.
Endometriose staat niet noodzakelijk gelijk aan onvruchtbaarheid.
De waarheid is dat onvruchtbaarheid het voornaamste en vaakst voorkomende gevolg van endometriose is. Het staat niet vast dat endometriose de vruchtbaarheid van een vrouw onomkeerbaar kan aantasten - dat hangt tenslotte af van het stadium van de ziekte - maar het is zeker een van de belangrijkste oorzaken van onvruchtbaarheid bij vrouwen vandaag de dag.
Achter menstruatiepijn schuilt endometriose.
Dysmenorroe is niet altijd een teken van endometriose. Hevige pijn kan een symptoom van endometriose zijn, maar er bestaan andere mogelijke oorzaken voor dergelijke pijn. Als het bijvoorbeeld om primaire dysmenorroe gaat (als de menstruatiepijn al aanwezig is van bij de eerste menstruatie van de vrouw), kan dit niet aan endometriose maar aan andere oorzaken te wijten zijn. Wordt de pijn daarentegen elk jaar erger, dan is endometriose waarschijnlijker.
Ik ben te jong om endometriose te hebben.
De diagnose van deze ziekte kan niet op heel jonge leeftijd worden gesteld. Doorgaans krijgt een vrouw de diagnose tussen 20 en 22 jaar. Meisjes onder 19 jaar vertonen maar heel zelden duidelijke tekenen van endometriose, maar een eerste diagnose op jonge leeftijd is wel mogelijk. De gemiddelde diagnosetijd vanaf de eerste symptomen van een vrouw bedraagt 10 jaar, wat veel te lang is. Het is dus belangrijk om zo snel mogelijk bij de juiste mensen te rade te gaan.
Endometriose kan leiden tot kanker.
Er is geen verband tussen deze ziekte en kanker. Endometriose kan verward worden met opflakkeringen van kanker bij de diagnose, maar er is geen verband. De enige ernstige complicatie is dat de verklevingen zich kunnen verspreiden naar andere omliggende organen (zoals de darmen, buikholte, longen), waar ze ernstige functionele problemen kunnen veroorzaken.
Als je de pil neemt, kan je geen endometriose hebben.
Anticonceptiemiddelen kunnen het ontstaan van endometriose vertragen of beperken.
Vaakgestelde vragen over endometriose
Als mijn moeder endometriose heeft, zou ik de ziekte dan ook kunnen hebben?
De ziekte is niet 100% erfelijk. Waarschijnlijk hebben vrouwen met een naast familielid met de ziekte wel een verhoogde aanleg.
De diagnose van endometriose is moeilijk. De ziekte moet constant in de gaten worden gehouden, er moet echografisch onderzoek gebeuren en de symptomen van de patiënt en de medische voorgeschiedenis moeten worden bijgehouden. In veel gevallen is er een kijkoperatie nodig om een precieze diagnose te stellen. Alleen als er bij het klinisch onderzoek een eierstokcyste of -knobbel wordt gevonden, is de diagnose vrijwel zeker. De ziekte kan verward worden met darmpijn (bv. prikkelbaredarmsyndroom).
Kunnen vrouwen met endometriose normaal bevallen?
Ja. Er gelden geen beperkingen voor de bevallingsmethode. De algemene voorgeschiedenis van de vrouw en de ligging van het kind zijn doorslaggevend bij de keuze tussen een normale bevalling of een keizersnede.
Ik kreeg de diagnose endometriose. Is het gevaarlijk als ik me niet meteen laat behandelen?
Endometriose is geen ziekte die een gevaar kan vormen voor uw algemene gezondheid. De ziekte heeft geen rechtstreekse gevolgen voor u. Wat wel vaststaat, is dat hoe langer het duurt om de ziekte op te sporen, hoe hoger het risico op onvruchtbaarheid is. De ziekte kan namelijk evolueren en heel wat schade aanrichten in de eileiders. Als er een endometriosecyste van meer dan 3 cm wordt ontdekt bij een patiënte, is er een onmiddellijke behandeling nodig. Hierbij moet men aandacht hebben voor de eicellen en het eierstokweefsel die beschadigd kunnen raken bij veelvuldige operaties.
Waarom veroorzaakt endometriose pijn tijdens de seks?
Een van de symptomen van endometriose is dat de ziekte pijn tijdens de seks veroorzaakt (dyspareunie). Dit symptoom duikt meestal op bij diepe, knobbelachtige endometriose die bij een vaginaal onderzoek voelbaar is en daardoor gevoelig of pijnlijk is tijdens de seks.
Kan endometriose het gevolg zijn van een seksueel overdraagbare aandoening (soa)?
Nee, endometriose wordt niet veroorzaakt door een infectie of ontsteking in het lichaam. De ziekte hangt ook niet samen met een overdraagbare ziekte. Als de patiënte ook een soa heeft, kunnen de symptomen gemakkelijk met elkaar worden verward of kan er een verkeerde diagnose worden gesteld. De symptomen hebben echter niets te maken met de oorzaak van de ziekte.
Stel een vraag aan onze specialisten
Zorgen over uw gezondheid? Vul dit anoniem formulier in. Het zal worden doorgestuurd naar gespecialiseerde zorgverleners in het betreffende vakgebied, u zou binnen enkele uren een antwoord moeten ontvangen.
We mailen u zodra een specialist antwoordt.
Er is een onverwachte fout opgetreden, maar we werken eraan. Probeer opnieuw.
Anoniem een vraag stellen
Wij modereren uw vragen en sturen ze naar de specialisten van Doctoranytime
Ontvang updates voor uw vraag
Als u uw e-mailadres invult, brengen wij u op de hoogte wanneer een specialist uw vraag beantwoordt.
De antwoorden bekijken
Zodra uw vraag beantwoord wordt, zullen we deze in de rubriek publiceren die overeenkomt met het onderwerp.
-
Do
Details over uw gezondheidsproblemen verstrekken
Kort en bondig zijn, zodat zorgverleners u een duidelijk antwoord kunnen geven
-
Don't
Namen aangeven
Honoraria's vragen
Offensieve of beledigende inhoud posten